در این مقاله با هم به بررسی سنگ آهن و بعضی از معادن مهم آن در کشور و همچنین چالش‌های فروش آن برای تولید کنندگان می‌پردازیم.
بررسی سنگ آهن و بعضی از معادن آن
برای بررسی سنگ آهن در ابتدا با هم به بررسی فراوانی آن و کانی‌های اصلی آهن می‌پردازیم. آهن یکی از کانی‌های فراوان پوسته زمین است، به طوری که حدود ۵% از ترکیب پوسته را به خود اختصاص داده است. تا کنون ۳۰۰ کانی حاوی آهن یافت شده است که از این بین کانی‌های مگنتیت، هماتیت، پیریت، گوتیت و سیدریت از همه مهمتر هستند. حداقل عیاری که لازم است تا سنگ آهن دارای ارزش اقتصادی باشد ۲۵% است؛ البته در شرایط کنونی بازارهای جهانی حداقل لازم برای سنگ آهن ۶۰% است. کشور‌های استرالیا، برزیل و روسیه در صدر جدول رتبه بندی بیشترین ذخایر سنگ آهن قرار دارند؛
ایران در این جدول با ۵/۲ میلیارد تن ذخیره سنگ آهن رتبه دهم را به خود اختصاص داده است. اولین معدن سنگ آهن ایران معدن سنگ آهن چغارت بافق یزد است که منبع خوراک یا همان ماده اولیه شرکت ذوب آهن اصفهان در ابتدای تاسیس آن بوده است. معدن بافق یزد به علت ذخیره داشتن بیش از یک سوم سنگ آهن کشور به عنوان مهم‌ترین معدن سنگ آهن ایران شناخته می‌شود. میزان ذخیره سنگ آهن معادن مهم کشور به این صورت است: معدن سنگ آهن گل گهر ۳۹ درصد، معدن سنگان ۲۳ درصد، معدن چادرملو ۱۱%، معدن چغارت ۲% و سایر معادن سنگ آهن کشور نیز ۱۵ درصد ذخیره سنگ آهن دارند. تولید سنگ آهن در کشور در دو قالب سنگ آهن دانه بندی شده و کنسانتره صورت می گیرد
میزان ذخیره معادن سنگ آهن کشور
فروش سنگ آهن
از مواردی که روی قیمت فروش سنگ آهن تاثیر می‌گذارد قیمت نفت است. ضریب همبستگی بین نفت و سنگ آهن ۸۶ درصد است که بیانگر رابطه قوی بین نوسانات نفت و سنگ آهن است. چالش بعدی برای فروش سنگ آهن کشور چین است. کشور چین بزرگترین صادرکننده جهان به ارزش ۲۲۰۰ میلیارد دلار و بزرگترین وارد کننده جهان به ارزش دو هزار میلیارد دلار است، بنابراین وقتی این کشور دچار مشکل می‌شود، اقتصاد همه جهان تحت تاثیر قرار می‌گیرد. همچنین در منطقه آسیا رقابت بسیار شدیدی بین سه کشور روسیه، اوکراین و قزاقستان برای رسیدن به سهم فروش بیشتری در بازار های آمریکا وجود دارد. برای بررسی میزان تولیدات و فروش سنگ آهن در ایران باید ابتدا نگاهی به برنامه‌های تولید فولاد در کشور بیاندازیم. سه چشم اندازی که برای تولید فولاد به عنوان یکی از محصولات معدن سنگ آهن در کشور ترسیم شده‌اند شامل ایمیدرو، شرکت مهندسی فولاد تکنیک و افق برنامه ۱۴۰۴ می‌شود. این سه چشم انداز به ترتیب تولیدی معادل ۸۷، ۶۶ و ۵۵ میلیون تنی را برای خود در نظر گرفته‌اند. برخی از چالش‌هایی که تولیدکنندگان برای تولید و فروش سنگ آهن با آن درگیر هستند به شرح زیر است:
- کاهش تقاضا برای محصول به علت رکود حاکم بر این صنعت در داخل و خارج کشور
- افزایش تولید سنگ آهن در کشور‌های استرالیا و برزیل به همراه کاهش قیمت تمام شده سنگ آهن تولیدی شان که باعث افت بیشتر قیمت سنگ آهن در بازارهای جهانی شده است.
- شفاف نبودن محاسبه ضریب فروش گندله نسبت به شمش فولاد خوزستان که باعث اختلاف بین شرکت های فولادی و شرکت های معدن سنگ آهن ایران شده است.
روند ماهانه قیمت نفت و سنگ آهن طی سی سال اخی